6 en 7 september 2004

homepage	foto's op flickr	voorbereiding	tips	gastenboek
		begin Zuid-Afrika		volgende pagina

's Ochtends om 10.05 uur vertrekken we vanaf Schiphol, voor een vlucht van een kleine 11 uur naar Johannesburg (aankomst 20.45 uur). Het prettige van een vlucht naar Zuid-Afrika is dat je geen tijdsverschil hebt, dus bij aankomst ook geen jetlag. Je blijft lekker in je ritme en bij aankomst ga je naar je hotel en stap je 's ochtends fris en fruitig weer uit bed. Wel een lange vlucht natuurlijk, we zitten in een oude Boeing 747-400, krap en weinig te beleven. Met lezen en rusten komen we de dag door. Na aankomst op het vliegveld worden we opgehaald door de shuttle van het Airport Grand Hotel, een prima hotel en lekker dichtbij. Dan gaan we al gauw slapen.

We hebben heerlijk geslapen, nemen een lekker ontbijtje (buffet) en pakken onze spullen, wachtend op de huurauto die afgeleverd wordt bij het hotel. Alles gaat zoals gepland en om 11.30 uur rijden we naar Pretoria, naar de Leriba Lodge. Het is prima weer, zo'n 23 graden en strak blauwe lucht. Na een klein uurtje zijn we bij de lodge, ziet er prima uit, we checken in en leggen onze spullen in de lodge en gaan op pad voor een bezoek aan Pretoria en aan het Voortrekkersmonument.

		Pretoria is een relatief kleine stad, en het centrum van de politieke beslissingen. Alle ministeries zijn hier gevestigd en de andere overheidsorganen hebben hun hoofdkantoor in de administratieve hoofdstad van Zuid-Afrika. In Johannesburg wordt het geld verdiend (goud, diamanten), maar de politieke macht ligt hier. Links: dit is Church Square, in het hart van de stad. Hier kijk je op de Oude Raadzaal (1890), het oude parlement van de Boerenrepubliek. In het midden op het plein staat een groot beeld van Paul Kruger. Een stukje verderop staat het Paul Krugerhuis, aan Church Street.
Church Square in Pretoria

Wij lopen naar het Paul Krugerhuis, het Melrose House en wandelen wat rond in het Burgers Park. Echt onder de indruk zijn we niet van Pretoria. In dit jaargetijde is het net te vroeg om de bloeiende jacaranda's te zien, die gaan namelijk over een aantal weken pas bloeien. We stappen in de auto en rijden naar het Voortrekkersmonument. Het granieten monument is opgericht ter nagedachtenis aan de 15.000 Voortrekkers, nazaten van de oorspronkelijk Nederlandse, Duitse en Franse kolonisten die tussen 1835 en 1845 de Kaap verlieten en noordwaarts trokken om te ontsnappen aan de Britse overheersing: de Grote Trek. In 1938, precies 100 jaar na de Slag bij Bloedrivier, werd het monument het symbool van de Afrikaner eenheid. Op 16 december is hier de jaarlijkse herdenking. Binnen is een museum dat ingaat op de geschiedenis van de Voortrekkers, vanuit Afrikaner gezichtpunt.


het Voortrekker Monument

Verderop, als we bij Kaapstad komen, ga ik beknopt in op de geschiedenis (het begin) van Zuid-Afrika. Voor de liefhebbers/geïnteresseerden hier in het kort over de Voortrekkers: de 15.000 Afrikaner mannen, vrouwen en kinderen die de Grote Trek ondernamen werden geleid door een aantal voormannen, waarvan Piet Retief een van de eerste was. De groep van Piet Retief overleefde de tocht echter niet. Na een overeenkomst met de Zoeloes op 4 februari 1838, waarbij grote delen grond van centraal en zuidelijk Natal in bezit kwamen, werd de groep twee dagen later gedood door de Zoeloes. Er werd een beroep gedaan op Andries Pretorius, die vervolgens een strafexpeditie ondernam. Op 16 december 1838 behaalden de Voortrekkers een beslissende overwinning op de Zoeloes, bij de Bloedrivier. De macht van de Zoeloes was gebroken, en de Afrikaners zagen dit als duidelijk voorbeeld van een goddelijke tussenkomst. De Grote Trek bepaalde de verdere geschiedenis van de Afrikaners: het werd geromantiseerd en het bepaalde grondwetten. Tot op de dag van vandaag wordt verschillend gekeken naar de gevolgen van de Grote Trek. Voor sommigen is het een symbool van verzet tegen Brits kolonialisme en het brengen van 'beschaving' naar het binnenland van een 'donker continent'. Maar voor anderen is het een voorbeeld van verdere kolonialisme, dat resulteerde in de onderdrukking van de zwarte volken en het verlies van hun vrijheid. Met deze overwinning ontstond een nieuwe Boerenrepubliek, die maar kort zou bestaan en overwonnen werd door de Britten. Uiteindelijk droeg een regeringswisseling in Londen ertoe dat de Britten in 1852 de onafhankelijkheid erkenden van twee soevereine Boerenrepublieken: Oranje Vrijstaat en Transvaal. Zuid-Afrika was daarmee verdeeld in een Brits koloniaal zuiden en een voornamelijk Afrikaner noorden. Hier waren de burgerrechten voorbehouden aan protestantse Afrikaners. De macht van zwarte volken werd steeds meer aan banden gelegd. Tegen het eind van de 19e eeuw was bijna al het land van Zuid-Afrika eigendom van blanken, vanwege eigendomsrecht of als bezit van de staat. Tijdens de verkiezingen van 1948 won de Nationale Partij (met aanhang van de Afrikaners) de verkiezingen; de Afrikaners waren in tegenstelling tot de Britten altijd al veel meer gericht geweest op politieke macht, de Engelstaligen richtten zich meer op de economische macht (diamant- en goudhandel). De Nationale partij met zijn politiek van apartheid bleef tot 1994 onafgebroken aan de macht, toen kwam er een einde aan meer dan drie eeuwen van blanke overheersing.

uitzicht op Pretoria (vanaf het Voortrekker Monument)

volgende pagina